door Roger Klaassen
In ‘Le Figaro’ verscheen vandaag (18 juni) een artikel van Olivier Delcroix over de enorme hoeveelheid parodieën en pastiches van het werk van Hergé die op de sociale media verscheen in de afgelopen tijd. Een bewijs dat Kuifje volop in de actualiteit blijft. En de parodieën gingen niet alleen over corona, maar men zag ook een toename van racistische en antisemitische parodieën. Kenners Numa Sadoul en Benoît Peeters bespreken in het artikel dit fenomeen.
Sadoul en Peeters bespreken enkele parodieën met een nare extreemrechtse draai. Zo laat de parodie ‘L’Affaire Faurisson’ in de plaats van onze drie helden drie holocaust-ontkenners en antisemieten zien. Er verschenen ook enkele parodieën op ‘De Krab met de Gulden Scharen’ met als titels ‘Tintin à Toulouse’ of ‘Tintin en France’- ofwel: covers waar Kuifje de strijd aangaat met het islamitische gevaar. Kennelijk zijn veel van dit soort nare parodieën te vinden op extreemrechtse fora.
Het artikel in Le Figaro laat ook Moulinsart aan het woord: Moulinsart kan niet optreden tegen parodisten, want het is toegestaan voor de wet, maar natuurlijk gruwt men van het misbruik voor politieke doeleinden. Benoît Peeters kent de extreemrechtse varianten ook. Volgens hem weegt het recht op parodie niet op tegen het ‘aanzetten tot racistische haat’. In Peeters’ ogen zou het strafrecht van toepassing kunnen zijn op deze parodieën.
Sadoul en Peeters zijn het eens dat Kuifje makkelijk te parodiëren is: hij is nog altijd populair en bekend, de tekeningen zijn zo helder en puur dat ze eenvoudig zijn aan te passen of dat er eenvoudig elementen aan kunnen worden toegevoegd. Peeters geeft aan dat het werk van Hergé vrijwel tijdloos is: er zijn strips die duidelijk gedateerd zijn, maar Kuifje is dat niet. Dat is een grote kwaliteit van het werk van Hergé. Sadoul beaamt dat: het werk van Hergé is altijd aanwezig in ons collectieve geheugen.
Kuifje blijft in die zin actueel en leent zich uitstekend om geparodieerd te worden – van extreemlinks tot extreemrechts, van geestig tot naargeestig. Het misbruik is de keerzijde van het succes van Kuifje: welke andere auteur wordt bijna 40 jaar na zijn overlijden nog zo geparodieerd?
Maar dit is ook waar: iedereen weet dat er problemen zijn rond de eerste verhalen, die vooroordelen en ideeën uit de jaren 1930 weergeven. Volgens Peeters is het dan ook hoog tijd dat die eerste albums voorzien worden van een extra pagina die het album van context voorziet.
Het artikel in Le Figaro is hier te lezen (voor abonnees…): Le Figaro
Met dank aan Numa Sadoul! Merci bien!