Door Jacques Heemskerk
In het laatste deel van mijn zoektocht kondigde ik aan om te proberen in contact te komen met d’n Jos. En zowaar, dat is gelukt. We hebben even aan elkaar moeten wennen, maar hij reageert nu als een speer. Geweldig! Het getuigt, en dat heb ik hem ook verteld, van toewijding tot datgene wat hij doet. En dat is dus veel…..
De komende tijd krijgen we antwoord op de door mij gestelde vragen en ben ik er van overtuigd dat zijn reacties weer nieuwe aanknopingspunten zullen opleveren. Ik hoop dat u er net zoveel plezier aan zult beleven als ikzelf.
De eerste vraag luidde: waar komt uw affiniteit met Iran en kennis van het Perzisch toch vandaan?
Eerst en vooral, ik ben de Perzische taal niet machtig. Begin jaren 80 bezat ik al de kuifjesverhalen in het Nederlands en het Frans, die toen verkrijgbaar waren in de Belgische boekenwinkels. In elk album stond vooraan een lijst met de uitgevers van Kuifjesverhalen in andere talen.
Daar oude Nederlandse-Franse uitgaven van Kuifjesboeken toen al onbetaalbaar waren, bedacht ik van Kuifjesverhalen te verzamelen in al de vreemde talen vermeld in de Kuifjes-albums. De hype van het verzamelen van Kuifjes-albums in vreemde talen bestond toen nog niet.
Internet was toen nog tamelijk onbekend, men was dus verplicht van via de post (brieven) contact op te zoeken met de buitenlandse uitgevers. Via Casterman-Doornik bekwam ik veel adressen van buitenlandse uitgevers. Ook via de ambassades van België in het buitenland kreeg ik adressen en zelfs direct Kuifjesalbums toegestuurd van sommige ambassades. Iran, waar vanaf begin 1970 Kuifjesverhalen werden uitgegeven door ‘Pat Marty’ uit Teheran, volgens de lijst van Casterman, was echter een probleem.
De naam van de uitgever in de lijst van Casterman was fout, en bleek achteraf, in een nieuwere lijst ‘Modern Printing House- Teheran’ te zijn, om uiteindelijk definitief de naam ‘Universal Editions-Teheran’ te krijgen in de latere uitgegeven boeken. De uitgever ‘Universal Editions-Teheran’ hield op te bestaan eind 1970 met de Iraanse revolutie.
De ambassade van België in Teheran kon me niet verder helpen en de ambassade van Iran in Brussel evenmin. Na de revolutie in Iran werden de kuifjes-albums van ‘Universal Editions’verboden lectuur, wat het nog moeilijker maakte om deze in Iran te vinden. Het was enkel mogelijk van tweedehands-Kuifjesalbums in het Iraans te verkrijgen bij verzamelaars in Iran. Hier in Europa waren deze albums bijna niet te vinden.Ik kende niemand in Iran en ging dan maar op zoek naar personen in Iran, die me eventueel konden verder helpen. Na verschillende pogingen (brieven) naar Iran, vond ik bij de Belgische Esperanto vereniging het adres van een Iraans persoon, Shahram Nasimi, die lid was van Esperanto-Iran.
Op 13 maart 1988 schreef ik hem een brief met de vraag of hij me kon helpen in het vinden van Kuifjes in het Iraans. Op 19 april 1988, ongeveer één maand later, kreeg ik een antwoord van Omid Nikoee, een vriend van Shahram Nasimi, die in het bezit was van verschillende Kuifjes-albums, en bereid was deze te verkopen. Toen ik de boeken ontving, bleken deze niet allemaal door ‘Universal Editions-Teheran’ te zijn uitgegeven, maar ook door andere voor mij toen onbekende uitgevers (piraten?).
Ondertussen was internet en E-mail al wat ingeburgerd. Op de Engelstalige site ‘Tintinologist” vond ik een Iranees Kourosh Akef, die een Kuifjes-fan was en blijkbaar veel afwist van de geschiedenis van de Kuifjes-albums in Iran. Van Etienne Pollet kreeg ik de toestemming het Casterman-dossier van ‘Universal Editions’ te raad-
plegen. Ik had nu de Belgische geschiedenis (achtergrond) en de Iraanse geschiedenis van Kuifje in Iran in mijn bezit. De rest is geschiedenis.
Noot: Étienne Pollet is de kleinzoon van Louis Casterman en was lange tijd de uitgever van de Hergé-collecties bij Casterman.